اهداف: درد احساس پیچیده­ای است که روح و روان را متاثر می­سازد و در بسیاری موارد نیاز به استفاده از داروهای مختلف برای کاهش درد وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره الکلی ریشه شلغم بر کاهش درد حاد و مزمن ناشی از تزریق فرمالین در موش‌های صحرایی نر بالغ انجام شد.

روش‌ها: در این مطالعه تجربی از 40 سر موش صحرایی نر بالغ استفاده شد که به 5 گروه 8تایی کنترل، شاهد ، آزمایش 1، آزمایش 2 و آزمایش 3 تقسیم شدند. برای ایجاد درد 5/0میلی‌لیتر فرمالین 5/2% به‌صورت زیرجلدی به کف پای حیوانات تزریق شد. گروه کنترل تنها تحت آزمون فرمالین قرار گرفت. گروه شاهد نیم‌ساعت قبل از تزریق فرمالین یک میلی‌لیتر سرم فیزیولوژیک و گروه‌های آزمایش 1، 2 و 3 به‌ترتیب دوزهای 50، 100 و 200میلی‌گرم‌برکیلوگرم عصاره الکی ریشه شلغم را دریافت کردند. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS 18 و آزمون‌های تحلیل واریانس یک‌طرفه و تعقیبی توکی مورد تحلیل آماری قرار گرفت.

یافته‌ها: عصاره الکلی ریشه شلغم در دوزهای 100 (133/0±762/1) و 200میلی‌گرم‌برکیلوگرم (132/0±550/1) وزن بدن، باعث کاهش معنی‌دار میزان درد در مرحله حاد نسبت به گروه کنترل (097/0±343/2) و دوز 200میلی‌گرم‌برکیلوگرم (054/0±225/1) وزن بدن باعث کاهش معنی‌دار درد در مرحله مزمن نسبت به گروه کنترل (114/0±822/1) شد.

نتیجه‌گیری: عصاره الکلی ریشه گیاه شلغم به‌صورت وابسته به دوز و وابسته به زمان در کاهش شدت درد مفید است.