دوره 27، شماره 4 - ( پاییز 1400 )
جلد 27 شماره 4 صفحات 501-486 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Asgharzadeh F, Hosseini M, Beheshti F, Rakhshandeh H, Mansouri S, Anaeigoudari A. Improving Effect of Ethyl Acetate Fraction of Tanacetum Parthenium Against Brain Oxidative Damage in Pentylenetetrazole-Induced Seizure Model in Mice. Intern Med Today 2021; 27 (4) :486-501
URL: http://imtj.gmu.ac.ir/article-1-3603-fa.html
URL: http://imtj.gmu.ac.ir/article-1-3603-fa.html
اصغر زاده فرشته، حسینی محمود، بهشتی فریماه، رخشنده حسن، منصوری سمیه، آنائی گودری اکبر. اثر بهبود‌دهنده فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر آسیب اکسیداتیو مغز در مدل تشنج ناشی از پنتیلن تترازول در موش. طب داخلی روز. 1400; 27 (4) :486-501
فرشته اصغر زاده1 
، محمود حسینی2 ، فریماه بهشتی3 ، حسن رخشنده1 ، سمیه منصوری4 ، اکبر آنائی گودری* 5
، محمود حسینی2 ، فریماه بهشتی3 ، حسن رخشنده1 ، سمیه منصوری4 ، اکبر آنائی گودری* 5
1- مرکز تحقیقات فارماکولوژی گیاهان دارویی، دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
2- مرکز تحقیقات روان پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
3- مرکز تحقیقات کاربردی زیست پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
4- گروه آناتومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
5- گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی جیرفت، جیرفت، ایران. ، anaeiga317@gmail.com
2- مرکز تحقیقات روان پزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
3- مرکز تحقیقات کاربردی زیست پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
4- گروه آناتومی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
5- گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم‌پزشکی جیرفت، جیرفت، ایران. ، anaeiga317@gmail.com
متن کامل [PDF 4951 kb]
(610 دریافت)
| چکیده (HTML) (1453 مشاهده)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
References
1.Kwan P, Arzimanoglou A, Berg AT, Brodie MJ, Allen Hauser W, Mathern G, et al. Definition of drug resistant epilepsy: Consensus proposal by the ad hoc task force of the ILAE commission on therapeutic strategies. Epilepsia. 2010; 51(6):1069-77. [DOI:10.1111/j.1528-1167.2009.02397.x] [PMID]
2.Juhász C, Mittal S. Molecular imaging of brain tumor-associated epilepsy. Diagnostics. 2020; 10(12):1049. [DOI:10.3390/diagnostics10121049] [PMID] [PMCID]
3.Waldbaum S, Patel M. Mitochondria, oxidative stress, and temporal lobe epilepsy. Epilepsy Research. 2010; 88(1):23-45. [DOI:10.1016/j.eplepsyres.2009.09.020] [PMID] [PMCID]
4.Cardenas-Rodriguez N, Huerta-Gertrudis B, Rivera-Espinosa L, Montesinos-Correa H, Bandala C, Carmona-Aparicio L, et al. Role of oxidative stress in refractory epilepsy: Evidence in patients and experimental models. International Journal of Molecular Sciences. 2013; 14(1):1455-76. [DOI:10.3390/ijms14011455] [PMID] [PMCID]
5.Homayoun M, Shafieian R, Seghatoleslam M, Hosseini M, Ebrahimzadeh-Bideskan A. [Protective impact of rosa damascena against neural damage in a rat model of Pentylenetetrazole (PTZ)-induced seizure (Persian)]. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2020; 10(6):574-83. [PMID] [PMCID]
6.Devi PU, Manocha A, Vohora D. Seizures, antiepileptics, antioxidants and oxidative stress: An insight for researchers. Expert Opinion on Pharmacotherapy. 2008; 9(18):3169-77. [DOI:10.1517/14656560802568230] [PMID]
7.Mahmoudi T, Lorigooini Z, Rafieian-Kopaei M, Arabi M, Rabiei Z, Bijad E, et al. [Effect of curcuma zedoaria hydro-alcoholic extract on learning, memory deficits and oxidative damage of brain tissue following seizures induced by pentylenetetrazole in rat (Persian)]. Behavioral and Brain Functions. 2020; 16(1):1-12. [DOI:10.1186/s12993-020-00169-3] [PMID] [PMCID]
8.Kudin AP, Kudina TA, Seyfried J, Vielhaber S, Beck H, Elger CE, et al. Seizure-dependent modulation of mitochondrial oxidative phosphorylation in rat hippocampus. European Journal of Neuroscience. 2002; 15(7):1105-14. [DOI:10.1046/j.1460-9568.2002.01947.x] [PMID]
9.Lee SJ. Effects of preconditioning exercise on nitric oxide and antioxidants in hippocampus of epileptic seizure. Journal of Exercise Rehabilitation. 2019; 15(6):757. [DOI:10.12965/jer.1938698.349] [PMID] [PMCID]
10.Chen HJ, Spiers JG, Sernia C, Anderson ST, Lavidis NA. Reactive nitrogen species contribute to the rapid onset of redox changes induced by acute immobilization stress in rats. Stress. 2014; 17(6):520-7. [DOI:10.3109/10253890.2014.966264] [PMID]
11.Kunz WS, Kudin AP, Vielhaber S, Blümcke I, Zuschratter W, Schramm J, et al. Mitochondrial complex I deficiency in the epileptic focus of patients with temporal lobe epilepsy. Annals of Neurology. 2000; 48(5):766-73. [PMID]
12.Chuang YC. Mitochondrial dysfunction and oxidative stress in seizure-induced neuronal cell death. Acta Neurologica Taiwanica. 2010; 19(1):3-15. [PMID]
13.Obay BD, Taşdemir E, Tümer C, Bilgin H, Atmaca M. Dose dependent effects of ghrelin on pentylenetetrazole-induced oxidative stress in a rat seizure model. Peptides. 2008; 29(3):448-55. [DOI:10.1016/j.peptides.2007.11.020] [PMID]
14.Sahranavard S, Ghafari S, Mosaddegh M. [Medicinal plants used in Iranian traditional medicine to treat epilepsy (Persian)]. Seizure. 2014; 23(5):328-32. [DOI:10.1016/j.seizure.2014.01.013] [PMID]
15.Mazani M, Mahmoodzadeh Y, Chinifroush Asl MM, Banaei S, Rezagholizadeh L, Mohammadnia A. [Renoprotective effects of the methanolic extract of tanacetum parthenium against carbon tetrachloride-induced renal injury in rats (Persian)]. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2018; 8(4):370-79. [PMID] [PMCID]
16.Williams CA, Harborne JB, Geiger H, Hoult JR. The flavonoids of tanacetum parthenium and T. Vulgare and their anti-inflammatory properties. Phytochemistry. 1999; 51(3):417-23. [DOI:10.1016/s0031-9422(99)00021-7] [PMID]
17.Sharopov FS, Setzer WN, Isupov SJ, Wink M. Composition and bioactivity of the essential oil of tanacetum parthenium from a wild population growing in Tajikistan. American Journal of Essential Oils and Natural Products. 2015; 2(4):32-4. https://www.essencejournal.com/archives/2015/2/4/A/2-4-9
18.Pedrielli P, Skibsted LH. Antioxidant synergy and regeneration effect of quercetin, (-)-epicatechin, and (+)-catechin on alpha-tocopherol in homogeneous solutions of peroxidating methyl linoleate. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 2002; 50(24):7138-44. [DOI:10.1021/jf020437l] [PMID]
19.Wu C, Chen F, Wang X, Kim HJ, He GQ, Haley-Zitlin V, et al. Antioxidant constituents in feverfew (tanacetum parthenium) extract and their chromatographic quantification. Food Chemistry. 2006; 96(2):220-7. [DOI:10.1016/j.foodchem.2005.02.024]
20.Mahmoodzadeh Y, Mazani M, Rezagholizadeh L. [Hepatoprotective effect of methanolic tanacetum parthenium extract on CCl4-induced liver damage in rats (Persian)]. Toxicology Reports. 2017; 4:455-62. [DOI:10.1016/j.toxrep.2017.08.003] [PMID] [PMCID]
21.Asgharzadeh F, Hosseini M, Bargi R, Beheshti F, Rakhshandeh H, Mansouri S, et al. [Effects of hydro-ethanolic extract of tanacetum parthenium and its N-Butanol and aqueous fractions on brain oxidative damage in pentylenetetrazole-induced seizures in mice (Persian)]. Pharmaceutical Sciences. 2020; 26(3):252-60. [DOI:10.34172/PS.2020.32]
22.Asgharzadeh F, Hosseini M, Bargi R, Soukhtanloo M, Beheshti F, Mohammady Z, et al. [Effect of captopril on brain oxidative damage in pentylenetetrazole-induced seizures in mice (Persian)]. Pharmaceutical Sciences. 2019; 25(3):221-6. [DOI:10.15171/PS.2019.38]
23.Pourzaki M, Homayoun M, Sadeghi S, Seghatoleslam M, Hosseini M, Ebrahimzadeh Bideskan A. [Preventive effect of coriandrum sativum on neuronal damages in pentylentetrazole-induced seizure in rats (Persian)]. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2017; 7(2):116-28. [PMID] [PMCID]
24.Pourmotabbed A, Nedaei SE, Cheraghi M, Moradian S, Touhidi A, Aeinfar M, et al. [Effect of prenatal pentylenetetrazol-induced kindling on learning and memory of male offspring (Persian)]. Neuroscience. 2011; 172:205-11. [DOI:10.1016/j.neuroscience.2010.11.001] [PMID]
25.Asgharzadeh F, Bargi R, Hosseini M, Farzadnia M, Khazaei M. [Cardiac and renal fibrosis and oxidative stress balance in lipopolysaccharide-induced inflammation in male rats (Persian)]. ARYA Atheroscler. 2018; 14(2):71-77. [DOI:10.22122/arya.v14i2.1550] [PMID] [PMCID]
26.Asgharzadeh F, Bargi R, Beheshti F, Hosseini M, Farzadnia M, Khazaei M. [Thymoquinone prevents myocardial and perivascular fibrosis induced by chronic lipopolysaccharide exposure in male rats: Thymoquinone and cardiac fibrosis (Persian)]. Journal of Pharmacopuncture. 2018; 21(4):284-93. [DOI:10.3831/KPI.2018.21.032] [PMID] [PMCID]
27.Beheshti F, Hosseini M, Hashemzehi M, Soukhtanloo M, Khazaei M, Shafei MN. [The effects of PPAR-γ agonist pioglitazone on hippocampal cytokines, brain-derived neurotrophic factor, memory impairment, and oxidative stress status in lipopolysaccharide-treated rats (Persian)]. Iranian Journal of Basic Medical Sciences. 2019; 22(8):940-48. [DOI:10.22038/ijbms.2019.36165.8616] [PMID] [PMCID]
28.Aguiar CC, Almeida AB, Araújo PV, de Abreu RN, Chaves EM, do Vale OC, et al. Oxidative stress and epilepsy: literature review. Oxidative Medicine and Cellular Longevity. 2012; 2012:795259. [DOI:10.1155/2012/795259] [PMID] [PMCID]
29.Halliwell B. Reactive species and antioxidants. Redox biology is a fundamental theme of aerobic life. Plant physiology. 2006; 141(2):312-22. [DOI:10.1104/pp.106.077073] [PMID] [PMCID]
30.Salim S. Oxidative stress and the central nervous system. Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics. 2017; 360(1):201-5. [DOI:10.1124/jpet.116.237503] [PMID] [PMCID]
31.Pearson-Smith JN, Patel M. Metabolic dysfunction and oxidative stress in epilepsy. International Journal of Molecular Sciences. 2017; 18(11):2365. [DOI:10.3390/ijms18112365] [PMID] [PMCID]
32.Gupta YK, Briyal S, Chaudhary G. Protective effect of trans-resveratrol against kainic acid-induced seizures and oxidative stress in rats. Pharmacology Biochemistry and Behavior. 2002; 71(1-2):245-9. [DOI:10.1016/s0091-3057(01)00663-3] [PMID]
33.Erbas O, Yılmaz M, Korkmaz HA, Bora S, Evren V, Peker G. Oxytocin inhibits pentylentetrazol-induced seizures in the rat. Peptides. 2013; 40:141-4. [DOI:10.1016/j.peptides.2012.12.003] [PMID]
34.Moscano F, Guiducci M, Maltoni L, Striano P, Ledda MG, Zoroddu F, et al. An observational study of fixed-dose tanacetum parthenium nutraceutical preparation for prophylaxis of pediatric headache. Italian Journal of Pediatrics. 2019; 45(1):36. [DOI:10.1186/s13052-019-0624-z] [PMID] [PMCID]
35.Urquiaga I, Leighton F. Plant polyphenol antioxidants and oxidative stress. Biological Research. 2000; 33(2):55-64. [DOI:10.4067/s0716-97602000000200004] [PMID]
36.Yuan X, Fu Z, Ji P, Guo L, Al-Ghamdy AO, Alkandiri A, et al. Selenium nanoparticles pre-treatment reverse behavioral, oxidative damage, neuronal loss and neurochemical alterations in pentylenetetrazole-induced epileptic seizures in mice. International Journal of Nanomedicine. 2020; 15:6339-353. [DOI:10.2147/IJN.S259134] [PMID] [PMCID]
37.Mehvari J, Motlagh FG, Najafi M, Ghazvini MR, Naeini AA, Zare M. [Effects of vitamin E on seizure frequency, electroencephalogram findings, and oxidative stress status of refractory epileptic patients (Persian)]. Advanced Biomedical Research. 2016; 5:36. [DOI:10.4103/2277-9175.178780] [PMID] [PMCID]
38.Vuda M, D’Souza R, Upadhya S, Kumar V, Rao N, Kumar V, et al. Hepatoprotective and antioxidant activity of aqueous extract of hybanthus enneaspermus against CCl4-induced liver injury in rats. Experimental and Toxicologic Pathology. 2012; 64(7-8):855-9. [DOI:10.1016/j.etp.2011.03.006] [PMID]
39.Nijveldt RJ, van Nood E, van Hoorn DE, Boelens PG, van Norren K, van Leeuwen PA. Flavonoids: A review of probable mechanisms of action and potential applications. American Journal of Clinical Nutrition. 2001; 74(4):418-25. [DOI:10.1093/ajcn/74.4.418] [PMID]
40.Afsar T, Razak S, Almajwal A, Al-Disi D. [Doxorubicin-induced alterations in kidney functioning, oxidative stress, DNA damage, and renal tissue morphology; Improvement by acacia hydaspica tannin-rich ethyl acetate fraction (Persian)]. Saudi Journal of Biological Sciences. 2020; 27(9):2251-2260. [DOI:10.1016/j.sjbs.2020.07.011] [PMID] [PMCID]
متن کامل: (886 مشاهده)
مقدمه
صرع یکی از رایج‌ترین اختلالات نورولوژیک است که تعداد زیادی از مردم را در سراسر دنیا متأثر می‌کند [1]. مشخصه صرع، حملات تشنجی ناخواسته و برگشت‌پذیر ناشی از عدم تعادل میان تحریک‌پذیری و مهار مغزی با تمایل به سمت تحریک‌پذیری کنترل‌نشده است [2]. صرع به دو نوع عمده تقسیم می‌شود: 1. صرع بخش میانی لوب تمپورال، نواحی هیپوکمپ، شکنج پاراهیپوکمپ و آمیگدال را درگیر می‌کند، 2. صرع لوب جانبی، نئوکورتکس را درگیر می‌کند [3]. مدل‌های تجربی القا صرع که برای بررسی پاتوفیزیولوژی تشنج‌های صرعی استفاده می‌شوند، نقش مهمی در درک بهتر از مکانیسم‌های مولکولی مرتبط با پیشرفت تشنج دارند [4]. یکی از مدل‌های حیوانی برای مطالعه تشنج‌های صرعی، مدلی است که در آن از پنتیلن تترازول استفاده می‌شود [5]. افزایش تولید رادیکال‌های آزاد، نقش مهمی در بیماری‌زایی طیف وسیعی از اختلالات نورونی، از جمله صرع دارد [6]. حساسیت زیاد مغز به آسیب اکسیداتیو و اهمیت دانستن نقش استرس اکسیداتیو در پاتوژنز، تشنج‌های مغزی و صرع را برجسته می‌کند [7]. شواهد علمی نیز بیانگر ارتباط بین تشنج‌های طولانی‌مدت و آسیب اکسیداتیو لیپیدها، دی‌اِن‌اِی و پروتئین‌ها هستند [8]. همچنین، سمی بودن نورونی القا‌شده به وسیله بعضی از نوروترانسمیترها از جمله گلوتامات، یکی از تأثیرات اصلی اختلال نورونی ناشی از تشنج است [9]. برای مثال، محققین گزارش داده‌اند سمی بودن نورونی ناشی از فعالیت بیش از حد گلوتامات، منجر به تولید بیش از حد نیتریک اکساید توسط آنزیم نیتریک اکساید سنتاز نورونی و درنتیجه آسیب نورونی القا‌شده به وسیله استرس اکسیداتیو می‌شود [10]. شواهد علمی نشان می‌دهند آسیب اکسیداتیو مولکول‌های زیستی در تحریک‌پذیری بیش از حد نورون‌ها، تخریب نورونی و القای حملات تشنجی، نقش بسزایی دارد [11]. نتایج مطالعات اخیر تأیید می‌کند اختلال در عملکرد میتوکندری‌ها به عنوان ارگانل‌های مؤثر بر فسفریلاسیون اکسیداتیو و استرس اکسیداتیو حاد، می‌تواند مغز را مستعدِ تشنج‌های صرعی کند [12]. همچنین گزارشات علمی بیانگر نقش استرس اکسیداتیو در آسیب نورونی در مدل صرعی القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول هستند [13].
مطابق مطالعات تجربی قبلی، ترکیبات طبیعی موجود در عصاره گیاهان، منابع خوبی برای تسکین حملات تشنجی و کاهش اثرات آن‌ها در بیماران صرعی هستند [14]. گیاه بابونه چشم‌گاوی متعلق به خانواده کاسنیان است که به طور وسیع در سراسر جهان رشد می‌کند [15]. یکی از مهم‌ترین ترکیبات موجود در عصاره این گیاه با خاصیت ضد‌میگرنی، پارتنولید است [16]. از عصاره این گیاه در طب سنتی برای پایین آوردن تب، تسکین عوارض آسم و کاهش التهاب استفاده می‌شود [17]. ترکیبات پلی فنلی و فلاونوئیدهای موجود در عصاره گیاه بابونه چشم‌گاوی دارای خواص آنتی‌اکسیدانی هستند [18]. بنا بر گزارش محققین، عصاره الکلی این گیاه دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی بر ضد دی فنیل 2 پیکریل هیدرازیل است که از طریق خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد انجام می‌شود [19].
اثرات حفاظتی عصاره این گیاه برای آسیب کلیوی با تتراکلرید کربن که از طریق بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو است، مستند‌سازی شده است [15]. اثرات آنتی‌اکسیدانی عصاره این گیاه برای آسیب کبدی با تولید بیش از حد رادیکال‌های آزاد که همراه با کاهش سطح کلسترول و تری گلیسریدهاست، نشان داده شده است [20]. نتایج مطالعه قبلی ما نشان داد، دُز متوسط از عصاره هیدروالکلی بابونه چشم‌گاوی دارای بهترین اثر در مقابله با تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول در موش‌های سوری از طریق کاهش سطح مالون دی‌آلدئید و افزایش سطح گروه‌های تام تیول و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سوپراکساید دیسموتاز و کاتالاز بود، در حالی که فراکسیون‌های ان- بوتانول و آبی آن، نتوانستند باعث بهبود آسیب اکسیداتیو مغزی ناشی از تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول شوند [21]. احتمال داده می‌شود در کاهش آسیب اکسیداتیو مغزی ناشی از تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول، ترکیباتی غیر از ترکیبات قابل حل در حلال‌های اِن بوتانول و آبی این گیاه نقش داشته باشند. بنابراین برای روشن شدن موضوع، در مدل تشنج القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول در موش، اثرات فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر ضد آسیب اکسیداتیو مغز مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها
تهیه فراکسیون اتیل استات
برای تهیه فراکسیون اتیل استات، ابتدا 50 گرم پودر گیاه در 300 میلی‌لیتر اتانول حل و عصاره‌گیری آن با استفاده از دستگاه عصاره‌گیر، انجام شد. در مرحله بعدی، 10 گرم از عصاره اتانولی خشک‌شده در 50 میلی‌لیتر آب مقطر حل شد و داخل دستگاه دکانتور ریخته شد. سپس 50 میلی‌لیتر حلال اِن بوتانول به آن اضافه شد. در این مرحله، دو فاز تشکیل می‌شود که فاز بالایی شامل ترکیبات قابل حل در اِن بوتانل است. بعد از جدا کردن دو فاز از یکدیگر، برای تهیه فراکسیون اتیل استات، فاز زیرین حاصل از مرحله قبل را داخل دکانتور ریخته و به آن 50 میلی‌لیتر حلال اتیل استات اضافه شد. بار دیگر دو فاز تشکیل می‌شود که فاز بالایی شامل ترکیبات محلول در اتیل استات است. بعد از جداسازی، محلول حاصل توسط دستگاه انکوباتور خشک شده و برای استفاده نگهداری می‌شود [21].
حیوانات و گروه‌ها
این مطالعه، یک مطالعه تجربی است که در آن 60 سر موش سوری نر در محدوه وزنی 5±30 گرم به طور تصادفی در 6 گروه 10تایی به شرح زیر گروه‌بندی شدند: 1. گروه کنترل، 2. گروه پنتیلن تترازول، 3. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دوز 25 میلی‌گرم بر کیلوگرم ، 4. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دُز 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم 5. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دُز 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم، 6. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دُز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم. فراکسیون اتیل استات، 30 دقیقه قبل از پنتیلن تترازول به صورت داخل صفاقی به مدت 3 هفته تزریق شد. حیوانات در گروه کنترل نیز سالین دریافت کردند. حیوانات تحت شرایط استاندارد (دمای 24-22 درجه سانتی‌گراد، دوره نوری 12 ساعت نور و 12 ساعت تاریکی، رطوبت 50 درصد و دسترسی کافی به آب و غذا) نگهداری می‌شدند. دُز داروها در این مطالعه بر اساس مطالعات قبلی انتخاب شد [21].
القا تشنج به وسیله پنتیلن تترازول
برای القای تشنج در موش‌ها، پنتیلن تترازول به میزان 100 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل صفاقی تزریق شد [22, 23]. سپس حیوانات در یک جعبه از جنس پلکسی گلاس قرار داده شدند. رفتارهای تشنجی آن‌ها برای 60 دقیقه بر اساس روش 5نمره‌ای بکر بررسی شد. مرحله صفر: بدون پاسخ، مرحله 1: تکانه‌های عضلات صورت و گوش، مرحله 2: تکانه‌های میوکلونیک بدون بلند شدن روی دو پا، مرحله 3: تکانه‌های میوکلونیک با بلند شدن روی دو پا، مرحله 4: افتادن به یک پهلو و تشنج‌های تونیک کلونیک، مرحله 5: افتادن به پشت و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه. با مشاهده مرحله 4 و 5، حیوان به عنوان تشنجی‌شده، در نظر گرفته می‌شد [24]. تسریع در شروع تشنج‌های کلونیک و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه به عنوان یک معیار برای شدت تشنج‌ها در نظر گرفته شد. بعد از آزمایش‌های رفتاری، حیوانات کشته شدند و مغز آن‌ها خارج و بافت هیپوکامپ و قشر مغز جدا شد. بافت‌های مغز در یک میلی‌لیتر از بافر فسفات هموژن شدند. سپس بافت هموژن‌شده توسط دستگاه سانتریفیوژ با دور آرپیام 3 هزار به مدت 15 دقیقه سانتریفیوژ شد [25]. درنهایت، محلول رویی به میکروتیوب منتقل و در فریزر با دمای منهای 80 درجه سانتی‌گراد برای اندازه‌گیری شاخص‌های بیوشیمیایی مربوط به استرس اکسیداتیو نگهداری شد.
اندازه‌گیری غلظت مالون دی‌آلدئید
برای اندازه‌گیری مالون دی‌آلدئید، یک میلی‌لیتر از نمونه‌ها به 2 میلی‌لیتر از محلولی که شامل تیوباربیتوریک اسید، تری کلرواستیک اسید و اسید هیدروکلریک است، اضافه شد. این محلول در حمام آب گرم به مدت 40 دقیقه جوشانده شد. پس از رساندن به دمای اتاق، محلول با دور آرپیام هزار به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ شد. سپس جذب نمونه‌ها در طول موج 532 نانومتر خوانده شد [25].
اندازه‌گیری میزان گروه‌های تام تیول
برای اندازه‌گیری غلظت گروه‌های تام تیول در بافت‌های مغز از معرف 2 نیتروبنزوئیک اسید استفاده شد. 25 میکرولیتر از این معرف با 50 میکرولیتر از تریس، 420 میکرولیتر آب و 5 میکرولیتر از نمونه‌ها مخلوط شد. حجم کافی از مخلوط درون کوت ریخته شد و جذب در طول موج 412 نامومتر خوانده شد. 495 میکرولیتر از آب نیز به عنوان بلانک استفاده شد [26].
اندازه‌گیری فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز
با استفاده از یک روش کالریمتری، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در بافت‌های مغز اندازه‌گیری شد. در این روش، اتواکسیداسیون پیروگالول منجر به تولید سوپراکساید می‌شود. احیای مولکول‌های تترازولیوم توسط سوپراکساید باعث تولید ماده قرمز‌رنگ فورمازان با جذب 560 نانومتر می‌شود. در حضور آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، سوپر اکساید به هیدروژن پراکسید و اکسیژن تجزیه می‌شود و یک کاهش در تولید کمپلکس قرمز رنگ فورمازان اتفاق می‌افتد [27].
اندازه‌گیری فعالیت آنزیم کاتالاز
بر اساس روشی که در آن پراکسید هیدروژن به آب و اکسیژن توسط این آنزیم شکسته می‌شود، فعالیت آنزیم کاتالاز در بافت‌های مغز انجام شد. درواقع، مخلوطی از فسفات پتاسیم، پراکسید هیدروژن و نمونه‌ها تهیه شد. سپس جذب در 240 نانومتر خوانده شد. کاهش در جذب، بیانگر سطح بالایی از فعالیت آنزیم کاتالاز است [27].
آنالیز آماری
داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 20 تجزیه‌و‌تحلیل شدند. بعد از اطمینان از نرمال بودن داده‌های رفتاری و بیوشیمیایی توسط آزمون کولموگروف اسمیرنوف، از آزمون واریانس یک‌طرفه و تست تعقیبی توکی برای آنالیز و مقایسه گروه‌ها استفاده شد. P<0/05 برای تعیین معنادار بودن و مقایسه بین گروه‌ها در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
اثر فراکسیون اتیل استات بابونه چشم‌گاوی بر تشنج‌های ناشی از پنتیلن تترازول
بر اساس نتایج، تزریق پنتیلن تترازول داخل صفاقی باعث برانگیخته شدن تشنج‌های کلونیک و تونیک کلونبک ژنرالیزه در موش‌ها شد. پیش‌درمانی با فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی با دُزهای 50، 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به طور معناداری باعث تأخیر در شروع تشنج‌های کلونیک در گروه‌های فراکسیون 25+پنتیلن تترازول، فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/001). در مقایسه با گروه‌های درمان‌شده با دُزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم، تأخیر در شروع تشنج‌های کلونیک در گروه درمان‌شده با دُز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به طور معناداری بیشتر بود (P<0/001) (تصویر شماره1-الف).
صرع یکی از رایج‌ترین اختلالات نورولوژیک است که تعداد زیادی از مردم را در سراسر دنیا متأثر می‌کند [1]. مشخصه صرع، حملات تشنجی ناخواسته و برگشت‌پذیر ناشی از عدم تعادل میان تحریک‌پذیری و مهار مغزی با تمایل به سمت تحریک‌پذیری کنترل‌نشده است [2]. صرع به دو نوع عمده تقسیم می‌شود: 1. صرع بخش میانی لوب تمپورال، نواحی هیپوکمپ، شکنج پاراهیپوکمپ و آمیگدال را درگیر می‌کند، 2. صرع لوب جانبی، نئوکورتکس را درگیر می‌کند [3]. مدل‌های تجربی القا صرع که برای بررسی پاتوفیزیولوژی تشنج‌های صرعی استفاده می‌شوند، نقش مهمی در درک بهتر از مکانیسم‌های مولکولی مرتبط با پیشرفت تشنج دارند [4]. یکی از مدل‌های حیوانی برای مطالعه تشنج‌های صرعی، مدلی است که در آن از پنتیلن تترازول استفاده می‌شود [5]. افزایش تولید رادیکال‌های آزاد، نقش مهمی در بیماری‌زایی طیف وسیعی از اختلالات نورونی، از جمله صرع دارد [6]. حساسیت زیاد مغز به آسیب اکسیداتیو و اهمیت دانستن نقش استرس اکسیداتیو در پاتوژنز، تشنج‌های مغزی و صرع را برجسته می‌کند [7]. شواهد علمی نیز بیانگر ارتباط بین تشنج‌های طولانی‌مدت و آسیب اکسیداتیو لیپیدها، دی‌اِن‌اِی و پروتئین‌ها هستند [8]. همچنین، سمی بودن نورونی القا‌شده به وسیله بعضی از نوروترانسمیترها از جمله گلوتامات، یکی از تأثیرات اصلی اختلال نورونی ناشی از تشنج است [9]. برای مثال، محققین گزارش داده‌اند سمی بودن نورونی ناشی از فعالیت بیش از حد گلوتامات، منجر به تولید بیش از حد نیتریک اکساید توسط آنزیم نیتریک اکساید سنتاز نورونی و درنتیجه آسیب نورونی القا‌شده به وسیله استرس اکسیداتیو می‌شود [10]. شواهد علمی نشان می‌دهند آسیب اکسیداتیو مولکول‌های زیستی در تحریک‌پذیری بیش از حد نورون‌ها، تخریب نورونی و القای حملات تشنجی، نقش بسزایی دارد [11]. نتایج مطالعات اخیر تأیید می‌کند اختلال در عملکرد میتوکندری‌ها به عنوان ارگانل‌های مؤثر بر فسفریلاسیون اکسیداتیو و استرس اکسیداتیو حاد، می‌تواند مغز را مستعدِ تشنج‌های صرعی کند [12]. همچنین گزارشات علمی بیانگر نقش استرس اکسیداتیو در آسیب نورونی در مدل صرعی القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول هستند [13].
مطابق مطالعات تجربی قبلی، ترکیبات طبیعی موجود در عصاره گیاهان، منابع خوبی برای تسکین حملات تشنجی و کاهش اثرات آن‌ها در بیماران صرعی هستند [14]. گیاه بابونه چشم‌گاوی متعلق به خانواده کاسنیان است که به طور وسیع در سراسر جهان رشد می‌کند [15]. یکی از مهم‌ترین ترکیبات موجود در عصاره این گیاه با خاصیت ضد‌میگرنی، پارتنولید است [16]. از عصاره این گیاه در طب سنتی برای پایین آوردن تب، تسکین عوارض آسم و کاهش التهاب استفاده می‌شود [17]. ترکیبات پلی فنلی و فلاونوئیدهای موجود در عصاره گیاه بابونه چشم‌گاوی دارای خواص آنتی‌اکسیدانی هستند [18]. بنا بر گزارش محققین، عصاره الکلی این گیاه دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی بر ضد دی فنیل 2 پیکریل هیدرازیل است که از طریق خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد انجام می‌شود [19].
اثرات حفاظتی عصاره این گیاه برای آسیب کلیوی با تتراکلرید کربن که از طریق بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو است، مستند‌سازی شده است [15]. اثرات آنتی‌اکسیدانی عصاره این گیاه برای آسیب کبدی با تولید بیش از حد رادیکال‌های آزاد که همراه با کاهش سطح کلسترول و تری گلیسریدهاست، نشان داده شده است [20]. نتایج مطالعه قبلی ما نشان داد، دُز متوسط از عصاره هیدروالکلی بابونه چشم‌گاوی دارای بهترین اثر در مقابله با تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول در موش‌های سوری از طریق کاهش سطح مالون دی‌آلدئید و افزایش سطح گروه‌های تام تیول و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سوپراکساید دیسموتاز و کاتالاز بود، در حالی که فراکسیون‌های ان- بوتانول و آبی آن، نتوانستند باعث بهبود آسیب اکسیداتیو مغزی ناشی از تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول شوند [21]. احتمال داده می‌شود در کاهش آسیب اکسیداتیو مغزی ناشی از تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول، ترکیباتی غیر از ترکیبات قابل حل در حلال‌های اِن بوتانول و آبی این گیاه نقش داشته باشند. بنابراین برای روشن شدن موضوع، در مدل تشنج القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول در موش، اثرات فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر ضد آسیب اکسیداتیو مغز مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها
تهیه فراکسیون اتیل استات
برای تهیه فراکسیون اتیل استات، ابتدا 50 گرم پودر گیاه در 300 میلی‌لیتر اتانول حل و عصاره‌گیری آن با استفاده از دستگاه عصاره‌گیر، انجام شد. در مرحله بعدی، 10 گرم از عصاره اتانولی خشک‌شده در 50 میلی‌لیتر آب مقطر حل شد و داخل دستگاه دکانتور ریخته شد. سپس 50 میلی‌لیتر حلال اِن بوتانول به آن اضافه شد. در این مرحله، دو فاز تشکیل می‌شود که فاز بالایی شامل ترکیبات قابل حل در اِن بوتانل است. بعد از جدا کردن دو فاز از یکدیگر، برای تهیه فراکسیون اتیل استات، فاز زیرین حاصل از مرحله قبل را داخل دکانتور ریخته و به آن 50 میلی‌لیتر حلال اتیل استات اضافه شد. بار دیگر دو فاز تشکیل می‌شود که فاز بالایی شامل ترکیبات محلول در اتیل استات است. بعد از جداسازی، محلول حاصل توسط دستگاه انکوباتور خشک شده و برای استفاده نگهداری می‌شود [21].
حیوانات و گروه‌ها
این مطالعه، یک مطالعه تجربی است که در آن 60 سر موش سوری نر در محدوه وزنی 5±30 گرم به طور تصادفی در 6 گروه 10تایی به شرح زیر گروه‌بندی شدند: 1. گروه کنترل، 2. گروه پنتیلن تترازول، 3. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دوز 25 میلی‌گرم بر کیلوگرم ، 4. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دُز 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم 5. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دُز 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم، 6. گروه پنتیلن تترازول + فراکسیون با دُز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم. فراکسیون اتیل استات، 30 دقیقه قبل از پنتیلن تترازول به صورت داخل صفاقی به مدت 3 هفته تزریق شد. حیوانات در گروه کنترل نیز سالین دریافت کردند. حیوانات تحت شرایط استاندارد (دمای 24-22 درجه سانتی‌گراد، دوره نوری 12 ساعت نور و 12 ساعت تاریکی، رطوبت 50 درصد و دسترسی کافی به آب و غذا) نگهداری می‌شدند. دُز داروها در این مطالعه بر اساس مطالعات قبلی انتخاب شد [21].
القا تشنج به وسیله پنتیلن تترازول
برای القای تشنج در موش‌ها، پنتیلن تترازول به میزان 100 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل صفاقی تزریق شد [22, 23]. سپس حیوانات در یک جعبه از جنس پلکسی گلاس قرار داده شدند. رفتارهای تشنجی آن‌ها برای 60 دقیقه بر اساس روش 5نمره‌ای بکر بررسی شد. مرحله صفر: بدون پاسخ، مرحله 1: تکانه‌های عضلات صورت و گوش، مرحله 2: تکانه‌های میوکلونیک بدون بلند شدن روی دو پا، مرحله 3: تکانه‌های میوکلونیک با بلند شدن روی دو پا، مرحله 4: افتادن به یک پهلو و تشنج‌های تونیک کلونیک، مرحله 5: افتادن به پشت و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه. با مشاهده مرحله 4 و 5، حیوان به عنوان تشنجی‌شده، در نظر گرفته می‌شد [24]. تسریع در شروع تشنج‌های کلونیک و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه به عنوان یک معیار برای شدت تشنج‌ها در نظر گرفته شد. بعد از آزمایش‌های رفتاری، حیوانات کشته شدند و مغز آن‌ها خارج و بافت هیپوکامپ و قشر مغز جدا شد. بافت‌های مغز در یک میلی‌لیتر از بافر فسفات هموژن شدند. سپس بافت هموژن‌شده توسط دستگاه سانتریفیوژ با دور آرپیام 3 هزار به مدت 15 دقیقه سانتریفیوژ شد [25]. درنهایت، محلول رویی به میکروتیوب منتقل و در فریزر با دمای منهای 80 درجه سانتی‌گراد برای اندازه‌گیری شاخص‌های بیوشیمیایی مربوط به استرس اکسیداتیو نگهداری شد.
اندازه‌گیری غلظت مالون دی‌آلدئید
برای اندازه‌گیری مالون دی‌آلدئید، یک میلی‌لیتر از نمونه‌ها به 2 میلی‌لیتر از محلولی که شامل تیوباربیتوریک اسید، تری کلرواستیک اسید و اسید هیدروکلریک است، اضافه شد. این محلول در حمام آب گرم به مدت 40 دقیقه جوشانده شد. پس از رساندن به دمای اتاق، محلول با دور آرپیام هزار به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ شد. سپس جذب نمونه‌ها در طول موج 532 نانومتر خوانده شد [25].
اندازه‌گیری میزان گروه‌های تام تیول
برای اندازه‌گیری غلظت گروه‌های تام تیول در بافت‌های مغز از معرف 2 نیتروبنزوئیک اسید استفاده شد. 25 میکرولیتر از این معرف با 50 میکرولیتر از تریس، 420 میکرولیتر آب و 5 میکرولیتر از نمونه‌ها مخلوط شد. حجم کافی از مخلوط درون کوت ریخته شد و جذب در طول موج 412 نامومتر خوانده شد. 495 میکرولیتر از آب نیز به عنوان بلانک استفاده شد [26].
اندازه‌گیری فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز
با استفاده از یک روش کالریمتری، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در بافت‌های مغز اندازه‌گیری شد. در این روش، اتواکسیداسیون پیروگالول منجر به تولید سوپراکساید می‌شود. احیای مولکول‌های تترازولیوم توسط سوپراکساید باعث تولید ماده قرمز‌رنگ فورمازان با جذب 560 نانومتر می‌شود. در حضور آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، سوپر اکساید به هیدروژن پراکسید و اکسیژن تجزیه می‌شود و یک کاهش در تولید کمپلکس قرمز رنگ فورمازان اتفاق می‌افتد [27].
اندازه‌گیری فعالیت آنزیم کاتالاز
بر اساس روشی که در آن پراکسید هیدروژن به آب و اکسیژن توسط این آنزیم شکسته می‌شود، فعالیت آنزیم کاتالاز در بافت‌های مغز انجام شد. درواقع، مخلوطی از فسفات پتاسیم، پراکسید هیدروژن و نمونه‌ها تهیه شد. سپس جذب در 240 نانومتر خوانده شد. کاهش در جذب، بیانگر سطح بالایی از فعالیت آنزیم کاتالاز است [27].
آنالیز آماری
داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 20 تجزیه‌و‌تحلیل شدند. بعد از اطمینان از نرمال بودن داده‌های رفتاری و بیوشیمیایی توسط آزمون کولموگروف اسمیرنوف، از آزمون واریانس یک‌طرفه و تست تعقیبی توکی برای آنالیز و مقایسه گروه‌ها استفاده شد. P<0/05 برای تعیین معنادار بودن و مقایسه بین گروه‌ها در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
اثر فراکسیون اتیل استات بابونه چشم‌گاوی بر تشنج‌های ناشی از پنتیلن تترازول
بر اساس نتایج، تزریق پنتیلن تترازول داخل صفاقی باعث برانگیخته شدن تشنج‌های کلونیک و تونیک کلونبک ژنرالیزه در موش‌ها شد. پیش‌درمانی با فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی با دُزهای 50، 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به طور معناداری باعث تأخیر در شروع تشنج‌های کلونیک در گروه‌های فراکسیون 25+پنتیلن تترازول، فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/001). در مقایسه با گروه‌های درمان‌شده با دُزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم، تأخیر در شروع تشنج‌های کلونیک در گروه درمان‌شده با دُز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به طور معناداری بیشتر بود (P<0/001) (تصویر شماره1-الف).
.jpg)
نتایج نشان داد، در مقایسه با گروه تزریق شده به وسیله پنتیلن تترازول، تزریق هر 4 دُز از فراکسیون اتیل استات باعث تأخیر معناداری در شروع تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه در گروه‌های درمان‌شده با فراکسیون شد (P<0/05, P<0/01, و P<0/001). تأخیر در شروع تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه در گروه فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با سایر گروه‌های درمان‌شده با فراکسیون به طور معناداری بالاتر بود (P<0/001) (تصویر شماره ب-1).
اثر فراکسیون اتیل استات بابونه چشم‌گاوی بر پارامترهای استرس اکسیداتیو
همان‌طور که در قسمت الف تصاویر شماره 2 و 3 نشان داده شده است، میزان مالون دی‌آلدئید به عنوان یک شاخص استرس اکسیداتیو ناشی از پراکسیداسیون لیپیدها در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در حیوانات درمان‌شده با پنتیلن تترازول، به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل است (P<0/001).
اثر فراکسیون اتیل استات بابونه چشم‌گاوی بر پارامترهای استرس اکسیداتیو
همان‌طور که در قسمت الف تصاویر شماره 2 و 3 نشان داده شده است، میزان مالون دی‌آلدئید به عنوان یک شاخص استرس اکسیداتیو ناشی از پراکسیداسیون لیپیدها در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در حیوانات درمان‌شده با پنتیلن تترازول، به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل است (P<0/001).
.jpg)
.jpg)
تزریق هر 4 دُز از فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی به طور معناداری باعث کاهش غلظت این شاخص استرس اکسیداتیو در گروه‌های فراکسیون25+پنتیلن تترازول، فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/05 تا P<0/001).
نتایج نشان داد، در بافت‌های مغز حیوانات گروه پنتیلن تترازول، سطح گروه‌های تام تیول به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود (P<0/001). تزریق فراکسیون منجر به افزایش معناداری در محتوای گروه‌های تام تیول در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در گروه‌های فراکسیون25+پنتیلن تترازول، فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/05 و P<0/01) (تصاویر شماره ب-2؛ ب-3).
ارزیابی فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در بافت‌های مغز نیز نشان داد میزان فعالیت این آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در گروه پنتیلن تترازول به طور معناداری پایین‌تر از گروه کنترل بود (P<0/05 و P<0/01). تزریق فراکسیون اتیل استات گیاه، باعث افزایش معناداری در فعالیت این آنزیم‌ها در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در گروه‌های فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/05 و P<0/01) (تصاویر شماره 2-ج، د؛ 3-ج، د).
بحث
در مطالعه مذکور، تزریق پنتیلن تترازول داخل صفاقی منجر به تخلیه شدید نورونی با تسریع در آغاز تشنج‌های کولونیک و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه شد. بر اساس گزارشات علمی، استرس اکسیداتیو و نیتروزاتیو، نقشی اساسی را در پاتوفیزیولوژی حملات تشنجی بازی می‌کند [28]. استرس اکسیداتیو و نیتروزاتیو از عدم تعادل میان تولید گونه‌های اکسیژنی و نیتروژنی واکنش‌دهنده و کاهش ظرفیت سیستم آنتی‌اکسیدانی درون‌زاد در حذف رادیکال‌های آزاد ناشی می‌شود [29]. مغز به علت فعالیت متابولیکی بالا، بسیار حساس به استرس اکسیداتیو و استرس نیتروزاتیو است [30]. تولید بیش از حد گونه‌های اکسیژنی و نیتروژنی واکنش‌دهنده می‌تواند باعث افزایش تحریک‌پذیری نورونی و مرگ نورونی از طریق مکانیسم‌های متعدد از جمله آسیب به گیرنده‌های نوروترانسمیترها و کانال‌های یونی شود [31]. در مدل‌های حیوانی، تشنج القا‌شده به وسیله کاینیک اسید [32] و پنتیلن تترازول [33]، باعث افزایش استرس اکسیداتیو و مرگ نورونی می‌شود. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، در مقایسه با گروه کنترل، غلظت بالایی از مالون دی‌آلدئید، سطح پایینی از گروه‌های تام تیول و سطح کاهش یافته‌ای از فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در گروه درمان‌شده با پنتیلن تترازول بود. به نظر می‌رسد، تحریک‌پذیری بالای نورونی مشاهده‌شده در گروه پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه کنترل، ناشی از القای آسیب اکسیداتیو مغز توسط پنتیلن تترازول باشد.
گیاه بابونه چشم‌گاوی یکی از گیاهان استفاده‌شده در طب سنتی است که اثرات ضد‌آسمی، ضد‌تب، ضد‌التهابی، ضد‌دیابتی و ضد‌میگرنی آن بررسی و تأیید شده است [15، 20]. شواهد علمی نشان داده‌اند استفاده از این گیاه باعث بهبود فرکانس و شدت سردردهای میگرنی در کودکان می‌شود. این بهبودی به اثرات این گیاه در کاهش رهایش سروتونین و تضعیف پاسخ‌های التهابی نسبت داده شده است [34]. در مدل صرعی القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول، تأخیر در شروع تشنج‌های کولونیک و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه به عنوان شاخص مهمی از شدت تشنج‌ها در نظر گرفته می‌شود [22]. بر اساس نتایج مطالعه موردنظر، پیش‌درمانی با فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی منجر به کاهش شدت تشنج‌های ناشی از تزریق پنتیلن تترازول شد. تأخیر در شروع تشنج‌های کلونیک و تونیک کلونیک در گروه‌های درمان‌شده با فراکسیون این گیاه در مقایسه با گروه درمان‌شده با پنتیلن تترازول، تأییدی بر این یافته است.
شواهد علمی بیانگر نقش مهم ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در دفاع سلولی بر ضد گونه‌های اکسیژنی و نیتروژنی واکنش‌دهنده هستند [35, 36]. محققین گزارش کردند، ترکیبات آنتی‌اکسیدانی از جمله ویتامین ای می‌تواند باعث کاهش تولید شاخص‌های استرس اکسیداتیو و تضعیف فرکانس تشنج شود [37]. علاوه بر این نتایج، مطالعات اخیر مشخص می‌کند، ترکیبات افزایش‌دهنده سطح گلوتاتیون باعث حفاظت مغز در مقابل استرس اکسیداتیو، کاهش تشنج‌های صرعی، جلوگیری از مرگ نورونی و بهبود نقایص شناختی می‌شوند [31]. پراکسیداسیون لیپیدها یکی از شاخص‌های مهم استرس اکسیداتیو است و پاک‌سازی رادیکال‌های آزاد نیز یک مکانیسم آنتی‌اکسیدانی مهم در مهار پراکسیداسیون لیپیدها و تولید مالون دی‌آلدئید است [38]. عصاره متانولیک گیاه بابونه چشم‌گاوی توانست باعث بهبود آسیب کلیوی ناشی از تتراکلرید کربن از طریق کاهش استرس اکسیداتیو شود. این اثر همراه با کاهش سطح مالون دی‌آلدئید و افزایش سطح آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی از جلمه سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در بافت کلیه بود [15]. اثر حفاظت کبدی عصاره متانولیک این گیاه از طریق افزایش سطح آنزیم‌های گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز بررسی شده است [38]. در مطالعه قبلی، اثر فراکسیون‌های اِن بوتانول و آبی گیاه بابونه چشم‌گاوی بر ضد آسیب اکسیداتیو ناشی از تشنج‌های تحریک‌شده به وسیله پنتیلن تترازول مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج رفتاری، هر دو فراکسیون توانستند باعث تأخیر در شروع تشنج‌های تونیک و تونیک کلونیک شوند، اما بر اساس نتایج بیوشیمیایی، این دو فراکسیون نتوانستند باعث بهبود آسیب اکسیداتیو ناشی از تزریق پنتیلن تترازول در بافت مغز شوند [21]. در مطالعه موردنظر، اثر فراکسیون اتیل استات این گیاه مورد بررسی قرار گرفت که فراکسیون اتیل استات گیاه علاوه بر افزایش تأخیر در شروع تشنج‌ها، توانست باعث بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو ناشی از پنتیلن تترازول در بافت مغز نیز شود. بر اساس نتایج، سطح مالون دی‌آلدئید در بافت مغز کاهش یافت، در حالی که سطح گروه‌های تام تیول و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز افزایش یافت. فلانوئیدها از ترکیبات گیاهی قابل جداسازی توسط اتیل استات هستند که دارای خواص ضد‌التهابی و آنتی اکیسدانی هستند [39]. طبق گزارش محققین، فراکسیون اتیل استات غنی از فلانوئیدهای گیاه آکاسیا، توانست از بافت کلیه در مقابل آسیب اکسیداتیو ناشی از ترکیب ضد‌سرطان دوکسوروبیسین محافظت کند [40]. در این مطالعه نیز احتمال داده می‌شود، ترکیبات فلاونوئیدی موجود در فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر ضد آسیب اکسیداتیو مغز در تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول نقش داشته باشد، اما این موضوع نیاز به مطالعه بیشتر در آینده دارد. پیشنهاد می‌شود در مطالعات بعدی، اثر فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر مرگ نورونی ناشی از تشنج‌های ایجاد‌شده به وسیله پنتیلن تترازول مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین، اثرات پارتنولید استخراج‌شده از گیاه بانونه چشم‌گاوی بر تشنج، مورد مطالعه قرار بگیرد.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه، فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی همانند فراکسیون‌های اِن بوتانول و آبی آن، باعث کاهش تشنج‌های تحریک‌شده به وسیله پنتیلن تترازول شد. برخلاف دو فراکسیون دیگر، فراکسیون اتیل استات باعث بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو ناشی از تشنج‌های تحریک‌شده به وسیله پنتیلن تترازول در بافت مغز شد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
رعایت اصول اخلاقی بر اساس مجوز شماره IR.MUMS.fm.REC.1397.134 معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد و با نظارت کمیته اخلاق دانشگاه صورت گرفت.
حامی مالی
هزینه مالی این تحقیق توسط معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد تامین شد.
مشارکت نویسندگان
تمامی نویسندگان به یک اندازه در نگارش مقاله مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
هیچ‌گونه تعارض منافعی از سوی نویسندگان بیان نشده است.
تشکر و قدردانی
نویسندگان از معاونت پژوهشی دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد برای تأمین تسهیلات مالی این پروژه، صمیمانه تشکر می‌کنند.
نتایج نشان داد، در بافت‌های مغز حیوانات گروه پنتیلن تترازول، سطح گروه‌های تام تیول به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود (P<0/001). تزریق فراکسیون منجر به افزایش معناداری در محتوای گروه‌های تام تیول در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در گروه‌های فراکسیون25+پنتیلن تترازول، فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/05 و P<0/01) (تصاویر شماره ب-2؛ ب-3).
ارزیابی فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در بافت‌های مغز نیز نشان داد میزان فعالیت این آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در گروه پنتیلن تترازول به طور معناداری پایین‌تر از گروه کنترل بود (P<0/05 و P<0/01). تزریق فراکسیون اتیل استات گیاه، باعث افزایش معناداری در فعالیت این آنزیم‌ها در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در گروه‌های فراکسیون50+پنتیلن تترازول، فراکسیون100+پنتیلن تترازول و فراکسیون200+پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه پنتیلن تترازول شد (P<0/05 و P<0/01) (تصاویر شماره 2-ج، د؛ 3-ج، د).
بحث
در مطالعه مذکور، تزریق پنتیلن تترازول داخل صفاقی منجر به تخلیه شدید نورونی با تسریع در آغاز تشنج‌های کولونیک و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه شد. بر اساس گزارشات علمی، استرس اکسیداتیو و نیتروزاتیو، نقشی اساسی را در پاتوفیزیولوژی حملات تشنجی بازی می‌کند [28]. استرس اکسیداتیو و نیتروزاتیو از عدم تعادل میان تولید گونه‌های اکسیژنی و نیتروژنی واکنش‌دهنده و کاهش ظرفیت سیستم آنتی‌اکسیدانی درون‌زاد در حذف رادیکال‌های آزاد ناشی می‌شود [29]. مغز به علت فعالیت متابولیکی بالا، بسیار حساس به استرس اکسیداتیو و استرس نیتروزاتیو است [30]. تولید بیش از حد گونه‌های اکسیژنی و نیتروژنی واکنش‌دهنده می‌تواند باعث افزایش تحریک‌پذیری نورونی و مرگ نورونی از طریق مکانیسم‌های متعدد از جمله آسیب به گیرنده‌های نوروترانسمیترها و کانال‌های یونی شود [31]. در مدل‌های حیوانی، تشنج القا‌شده به وسیله کاینیک اسید [32] و پنتیلن تترازول [33]، باعث افزایش استرس اکسیداتیو و مرگ نورونی می‌شود. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، در مقایسه با گروه کنترل، غلظت بالایی از مالون دی‌آلدئید، سطح پایینی از گروه‌های تام تیول و سطح کاهش یافته‌ای از فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در بافت‌های هیپوکمپ و قشر مغز در گروه درمان‌شده با پنتیلن تترازول بود. به نظر می‌رسد، تحریک‌پذیری بالای نورونی مشاهده‌شده در گروه پنتیلن تترازول در مقایسه با گروه کنترل، ناشی از القای آسیب اکسیداتیو مغز توسط پنتیلن تترازول باشد.
گیاه بابونه چشم‌گاوی یکی از گیاهان استفاده‌شده در طب سنتی است که اثرات ضد‌آسمی، ضد‌تب، ضد‌التهابی، ضد‌دیابتی و ضد‌میگرنی آن بررسی و تأیید شده است [15، 20]. شواهد علمی نشان داده‌اند استفاده از این گیاه باعث بهبود فرکانس و شدت سردردهای میگرنی در کودکان می‌شود. این بهبودی به اثرات این گیاه در کاهش رهایش سروتونین و تضعیف پاسخ‌های التهابی نسبت داده شده است [34]. در مدل صرعی القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول، تأخیر در شروع تشنج‌های کولونیک و تشنج‌های تونیک کلونیک ژنرالیزه به عنوان شاخص مهمی از شدت تشنج‌ها در نظر گرفته می‌شود [22]. بر اساس نتایج مطالعه موردنظر، پیش‌درمانی با فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی منجر به کاهش شدت تشنج‌های ناشی از تزریق پنتیلن تترازول شد. تأخیر در شروع تشنج‌های کلونیک و تونیک کلونیک در گروه‌های درمان‌شده با فراکسیون این گیاه در مقایسه با گروه درمان‌شده با پنتیلن تترازول، تأییدی بر این یافته است.
شواهد علمی بیانگر نقش مهم ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در دفاع سلولی بر ضد گونه‌های اکسیژنی و نیتروژنی واکنش‌دهنده هستند [35, 36]. محققین گزارش کردند، ترکیبات آنتی‌اکسیدانی از جمله ویتامین ای می‌تواند باعث کاهش تولید شاخص‌های استرس اکسیداتیو و تضعیف فرکانس تشنج شود [37]. علاوه بر این نتایج، مطالعات اخیر مشخص می‌کند، ترکیبات افزایش‌دهنده سطح گلوتاتیون باعث حفاظت مغز در مقابل استرس اکسیداتیو، کاهش تشنج‌های صرعی، جلوگیری از مرگ نورونی و بهبود نقایص شناختی می‌شوند [31]. پراکسیداسیون لیپیدها یکی از شاخص‌های مهم استرس اکسیداتیو است و پاک‌سازی رادیکال‌های آزاد نیز یک مکانیسم آنتی‌اکسیدانی مهم در مهار پراکسیداسیون لیپیدها و تولید مالون دی‌آلدئید است [38]. عصاره متانولیک گیاه بابونه چشم‌گاوی توانست باعث بهبود آسیب کلیوی ناشی از تتراکلرید کربن از طریق کاهش استرس اکسیداتیو شود. این اثر همراه با کاهش سطح مالون دی‌آلدئید و افزایش سطح آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی از جلمه سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در بافت کلیه بود [15]. اثر حفاظت کبدی عصاره متانولیک این گیاه از طریق افزایش سطح آنزیم‌های گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز بررسی شده است [38]. در مطالعه قبلی، اثر فراکسیون‌های اِن بوتانول و آبی گیاه بابونه چشم‌گاوی بر ضد آسیب اکسیداتیو ناشی از تشنج‌های تحریک‌شده به وسیله پنتیلن تترازول مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج رفتاری، هر دو فراکسیون توانستند باعث تأخیر در شروع تشنج‌های تونیک و تونیک کلونیک شوند، اما بر اساس نتایج بیوشیمیایی، این دو فراکسیون نتوانستند باعث بهبود آسیب اکسیداتیو ناشی از تزریق پنتیلن تترازول در بافت مغز شوند [21]. در مطالعه موردنظر، اثر فراکسیون اتیل استات این گیاه مورد بررسی قرار گرفت که فراکسیون اتیل استات گیاه علاوه بر افزایش تأخیر در شروع تشنج‌ها، توانست باعث بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو ناشی از پنتیلن تترازول در بافت مغز نیز شود. بر اساس نتایج، سطح مالون دی‌آلدئید در بافت مغز کاهش یافت، در حالی که سطح گروه‌های تام تیول و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز افزایش یافت. فلانوئیدها از ترکیبات گیاهی قابل جداسازی توسط اتیل استات هستند که دارای خواص ضد‌التهابی و آنتی اکیسدانی هستند [39]. طبق گزارش محققین، فراکسیون اتیل استات غنی از فلانوئیدهای گیاه آکاسیا، توانست از بافت کلیه در مقابل آسیب اکسیداتیو ناشی از ترکیب ضد‌سرطان دوکسوروبیسین محافظت کند [40]. در این مطالعه نیز احتمال داده می‌شود، ترکیبات فلاونوئیدی موجود در فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر ضد آسیب اکسیداتیو مغز در تشنج‌های القا‌شده به وسیله پنتیلن تترازول نقش داشته باشد، اما این موضوع نیاز به مطالعه بیشتر در آینده دارد. پیشنهاد می‌شود در مطالعات بعدی، اثر فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی بر مرگ نورونی ناشی از تشنج‌های ایجاد‌شده به وسیله پنتیلن تترازول مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین، اثرات پارتنولید استخراج‌شده از گیاه بانونه چشم‌گاوی بر تشنج، مورد مطالعه قرار بگیرد.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه، فراکسیون اتیل استات گیاه بابونه چشم‌گاوی همانند فراکسیون‌های اِن بوتانول و آبی آن، باعث کاهش تشنج‌های تحریک‌شده به وسیله پنتیلن تترازول شد. برخلاف دو فراکسیون دیگر، فراکسیون اتیل استات باعث بهبود وضعیت استرس اکسیداتیو ناشی از تشنج‌های تحریک‌شده به وسیله پنتیلن تترازول در بافت مغز شد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
رعایت اصول اخلاقی بر اساس مجوز شماره IR.MUMS.fm.REC.1397.134 معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد و با نظارت کمیته اخلاق دانشگاه صورت گرفت.
حامی مالی
هزینه مالی این تحقیق توسط معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد تامین شد.
مشارکت نویسندگان
تمامی نویسندگان به یک اندازه در نگارش مقاله مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
هیچ‌گونه تعارض منافعی از سوی نویسندگان بیان نشده است.
تشکر و قدردانی
نویسندگان از معاونت پژوهشی دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد برای تأمین تسهیلات مالی این پروژه، صمیمانه تشکر می‌کنند.
References
1.Kwan P, Arzimanoglou A, Berg AT, Brodie MJ, Allen Hauser W, Mathern G, et al. Definition of drug resistant epilepsy: Consensus proposal by the ad hoc task force of the ILAE commission on therapeutic strategies. Epilepsia. 2010; 51(6):1069-77. [DOI:10.1111/j.1528-1167.2009.02397.x] [PMID]
2.Juhász C, Mittal S. Molecular imaging of brain tumor-associated epilepsy. Diagnostics. 2020; 10(12):1049. [DOI:10.3390/diagnostics10121049] [PMID] [PMCID]
3.Waldbaum S, Patel M. Mitochondria, oxidative stress, and temporal lobe epilepsy. Epilepsy Research. 2010; 88(1):23-45. [DOI:10.1016/j.eplepsyres.2009.09.020] [PMID] [PMCID]
4.Cardenas-Rodriguez N, Huerta-Gertrudis B, Rivera-Espinosa L, Montesinos-Correa H, Bandala C, Carmona-Aparicio L, et al. Role of oxidative stress in refractory epilepsy: Evidence in patients and experimental models. International Journal of Molecular Sciences. 2013; 14(1):1455-76. [DOI:10.3390/ijms14011455] [PMID] [PMCID]
5.Homayoun M, Shafieian R, Seghatoleslam M, Hosseini M, Ebrahimzadeh-Bideskan A. [Protective impact of rosa damascena against neural damage in a rat model of Pentylenetetrazole (PTZ)-induced seizure (Persian)]. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2020; 10(6):574-83. [PMID] [PMCID]
6.Devi PU, Manocha A, Vohora D. Seizures, antiepileptics, antioxidants and oxidative stress: An insight for researchers. Expert Opinion on Pharmacotherapy. 2008; 9(18):3169-77. [DOI:10.1517/14656560802568230] [PMID]
7.Mahmoudi T, Lorigooini Z, Rafieian-Kopaei M, Arabi M, Rabiei Z, Bijad E, et al. [Effect of curcuma zedoaria hydro-alcoholic extract on learning, memory deficits and oxidative damage of brain tissue following seizures induced by pentylenetetrazole in rat (Persian)]. Behavioral and Brain Functions. 2020; 16(1):1-12. [DOI:10.1186/s12993-020-00169-3] [PMID] [PMCID]
8.Kudin AP, Kudina TA, Seyfried J, Vielhaber S, Beck H, Elger CE, et al. Seizure-dependent modulation of mitochondrial oxidative phosphorylation in rat hippocampus. European Journal of Neuroscience. 2002; 15(7):1105-14. [DOI:10.1046/j.1460-9568.2002.01947.x] [PMID]
9.Lee SJ. Effects of preconditioning exercise on nitric oxide and antioxidants in hippocampus of epileptic seizure. Journal of Exercise Rehabilitation. 2019; 15(6):757. [DOI:10.12965/jer.1938698.349] [PMID] [PMCID]
10.Chen HJ, Spiers JG, Sernia C, Anderson ST, Lavidis NA. Reactive nitrogen species contribute to the rapid onset of redox changes induced by acute immobilization stress in rats. Stress. 2014; 17(6):520-7. [DOI:10.3109/10253890.2014.966264] [PMID]
11.Kunz WS, Kudin AP, Vielhaber S, Blümcke I, Zuschratter W, Schramm J, et al. Mitochondrial complex I deficiency in the epileptic focus of patients with temporal lobe epilepsy. Annals of Neurology. 2000; 48(5):766-73. [PMID]
12.Chuang YC. Mitochondrial dysfunction and oxidative stress in seizure-induced neuronal cell death. Acta Neurologica Taiwanica. 2010; 19(1):3-15. [PMID]
13.Obay BD, Taşdemir E, Tümer C, Bilgin H, Atmaca M. Dose dependent effects of ghrelin on pentylenetetrazole-induced oxidative stress in a rat seizure model. Peptides. 2008; 29(3):448-55. [DOI:10.1016/j.peptides.2007.11.020] [PMID]
14.Sahranavard S, Ghafari S, Mosaddegh M. [Medicinal plants used in Iranian traditional medicine to treat epilepsy (Persian)]. Seizure. 2014; 23(5):328-32. [DOI:10.1016/j.seizure.2014.01.013] [PMID]
15.Mazani M, Mahmoodzadeh Y, Chinifroush Asl MM, Banaei S, Rezagholizadeh L, Mohammadnia A. [Renoprotective effects of the methanolic extract of tanacetum parthenium against carbon tetrachloride-induced renal injury in rats (Persian)]. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2018; 8(4):370-79. [PMID] [PMCID]
16.Williams CA, Harborne JB, Geiger H, Hoult JR. The flavonoids of tanacetum parthenium and T. Vulgare and their anti-inflammatory properties. Phytochemistry. 1999; 51(3):417-23. [DOI:10.1016/s0031-9422(99)00021-7] [PMID]
17.Sharopov FS, Setzer WN, Isupov SJ, Wink M. Composition and bioactivity of the essential oil of tanacetum parthenium from a wild population growing in Tajikistan. American Journal of Essential Oils and Natural Products. 2015; 2(4):32-4. https://www.essencejournal.com/archives/2015/2/4/A/2-4-9
18.Pedrielli P, Skibsted LH. Antioxidant synergy and regeneration effect of quercetin, (-)-epicatechin, and (+)-catechin on alpha-tocopherol in homogeneous solutions of peroxidating methyl linoleate. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 2002; 50(24):7138-44. [DOI:10.1021/jf020437l] [PMID]
19.Wu C, Chen F, Wang X, Kim HJ, He GQ, Haley-Zitlin V, et al. Antioxidant constituents in feverfew (tanacetum parthenium) extract and their chromatographic quantification. Food Chemistry. 2006; 96(2):220-7. [DOI:10.1016/j.foodchem.2005.02.024]
20.Mahmoodzadeh Y, Mazani M, Rezagholizadeh L. [Hepatoprotective effect of methanolic tanacetum parthenium extract on CCl4-induced liver damage in rats (Persian)]. Toxicology Reports. 2017; 4:455-62. [DOI:10.1016/j.toxrep.2017.08.003] [PMID] [PMCID]
21.Asgharzadeh F, Hosseini M, Bargi R, Beheshti F, Rakhshandeh H, Mansouri S, et al. [Effects of hydro-ethanolic extract of tanacetum parthenium and its N-Butanol and aqueous fractions on brain oxidative damage in pentylenetetrazole-induced seizures in mice (Persian)]. Pharmaceutical Sciences. 2020; 26(3):252-60. [DOI:10.34172/PS.2020.32]
22.Asgharzadeh F, Hosseini M, Bargi R, Soukhtanloo M, Beheshti F, Mohammady Z, et al. [Effect of captopril on brain oxidative damage in pentylenetetrazole-induced seizures in mice (Persian)]. Pharmaceutical Sciences. 2019; 25(3):221-6. [DOI:10.15171/PS.2019.38]
23.Pourzaki M, Homayoun M, Sadeghi S, Seghatoleslam M, Hosseini M, Ebrahimzadeh Bideskan A. [Preventive effect of coriandrum sativum on neuronal damages in pentylentetrazole-induced seizure in rats (Persian)]. Avicenna Journal of Phytomedicine. 2017; 7(2):116-28. [PMID] [PMCID]
24.Pourmotabbed A, Nedaei SE, Cheraghi M, Moradian S, Touhidi A, Aeinfar M, et al. [Effect of prenatal pentylenetetrazol-induced kindling on learning and memory of male offspring (Persian)]. Neuroscience. 2011; 172:205-11. [DOI:10.1016/j.neuroscience.2010.11.001] [PMID]
25.Asgharzadeh F, Bargi R, Hosseini M, Farzadnia M, Khazaei M. [Cardiac and renal fibrosis and oxidative stress balance in lipopolysaccharide-induced inflammation in male rats (Persian)]. ARYA Atheroscler. 2018; 14(2):71-77. [DOI:10.22122/arya.v14i2.1550] [PMID] [PMCID]
26.Asgharzadeh F, Bargi R, Beheshti F, Hosseini M, Farzadnia M, Khazaei M. [Thymoquinone prevents myocardial and perivascular fibrosis induced by chronic lipopolysaccharide exposure in male rats: Thymoquinone and cardiac fibrosis (Persian)]. Journal of Pharmacopuncture. 2018; 21(4):284-93. [DOI:10.3831/KPI.2018.21.032] [PMID] [PMCID]
27.Beheshti F, Hosseini M, Hashemzehi M, Soukhtanloo M, Khazaei M, Shafei MN. [The effects of PPAR-γ agonist pioglitazone on hippocampal cytokines, brain-derived neurotrophic factor, memory impairment, and oxidative stress status in lipopolysaccharide-treated rats (Persian)]. Iranian Journal of Basic Medical Sciences. 2019; 22(8):940-48. [DOI:10.22038/ijbms.2019.36165.8616] [PMID] [PMCID]
28.Aguiar CC, Almeida AB, Araújo PV, de Abreu RN, Chaves EM, do Vale OC, et al. Oxidative stress and epilepsy: literature review. Oxidative Medicine and Cellular Longevity. 2012; 2012:795259. [DOI:10.1155/2012/795259] [PMID] [PMCID]
29.Halliwell B. Reactive species and antioxidants. Redox biology is a fundamental theme of aerobic life. Plant physiology. 2006; 141(2):312-22. [DOI:10.1104/pp.106.077073] [PMID] [PMCID]
30.Salim S. Oxidative stress and the central nervous system. Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics. 2017; 360(1):201-5. [DOI:10.1124/jpet.116.237503] [PMID] [PMCID]
31.Pearson-Smith JN, Patel M. Metabolic dysfunction and oxidative stress in epilepsy. International Journal of Molecular Sciences. 2017; 18(11):2365. [DOI:10.3390/ijms18112365] [PMID] [PMCID]
32.Gupta YK, Briyal S, Chaudhary G. Protective effect of trans-resveratrol against kainic acid-induced seizures and oxidative stress in rats. Pharmacology Biochemistry and Behavior. 2002; 71(1-2):245-9. [DOI:10.1016/s0091-3057(01)00663-3] [PMID]
33.Erbas O, Yılmaz M, Korkmaz HA, Bora S, Evren V, Peker G. Oxytocin inhibits pentylentetrazol-induced seizures in the rat. Peptides. 2013; 40:141-4. [DOI:10.1016/j.peptides.2012.12.003] [PMID]
34.Moscano F, Guiducci M, Maltoni L, Striano P, Ledda MG, Zoroddu F, et al. An observational study of fixed-dose tanacetum parthenium nutraceutical preparation for prophylaxis of pediatric headache. Italian Journal of Pediatrics. 2019; 45(1):36. [DOI:10.1186/s13052-019-0624-z] [PMID] [PMCID]
35.Urquiaga I, Leighton F. Plant polyphenol antioxidants and oxidative stress. Biological Research. 2000; 33(2):55-64. [DOI:10.4067/s0716-97602000000200004] [PMID]
36.Yuan X, Fu Z, Ji P, Guo L, Al-Ghamdy AO, Alkandiri A, et al. Selenium nanoparticles pre-treatment reverse behavioral, oxidative damage, neuronal loss and neurochemical alterations in pentylenetetrazole-induced epileptic seizures in mice. International Journal of Nanomedicine. 2020; 15:6339-353. [DOI:10.2147/IJN.S259134] [PMID] [PMCID]
37.Mehvari J, Motlagh FG, Najafi M, Ghazvini MR, Naeini AA, Zare M. [Effects of vitamin E on seizure frequency, electroencephalogram findings, and oxidative stress status of refractory epileptic patients (Persian)]. Advanced Biomedical Research. 2016; 5:36. [DOI:10.4103/2277-9175.178780] [PMID] [PMCID]
38.Vuda M, D’Souza R, Upadhya S, Kumar V, Rao N, Kumar V, et al. Hepatoprotective and antioxidant activity of aqueous extract of hybanthus enneaspermus against CCl4-induced liver injury in rats. Experimental and Toxicologic Pathology. 2012; 64(7-8):855-9. [DOI:10.1016/j.etp.2011.03.006] [PMID]
39.Nijveldt RJ, van Nood E, van Hoorn DE, Boelens PG, van Norren K, van Leeuwen PA. Flavonoids: A review of probable mechanisms of action and potential applications. American Journal of Clinical Nutrition. 2001; 74(4):418-25. [DOI:10.1093/ajcn/74.4.418] [PMID]
40.Afsar T, Razak S, Almajwal A, Al-Disi D. [Doxorubicin-induced alterations in kidney functioning, oxidative stress, DNA damage, and renal tissue morphology; Improvement by acacia hydaspica tannin-rich ethyl acetate fraction (Persian)]. Saudi Journal of Biological Sciences. 2020; 27(9):2251-2260. [DOI:10.1016/j.sjbs.2020.07.011] [PMID] [PMCID]
نوع مطالعه: پژوهشی |
موضوع مقاله:
فيزيولوژی پزشکی
دریافت: 1399/8/8 | پذیرش: 1399/11/14 | انتشار: 1400/7/1
دریافت: 1399/8/8 | پذیرش: 1399/11/14 | انتشار: 1400/7/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |