اهداف: فعالیت ورزشی، از عوامل مهم و تاثیرگذار بر افزایش چگالی مویرگی و رگ­زایی است که به آن آنژیوژنز گفته می‌شود. مهم­ترین تنظیم‌کننده­های تحریکی فرآیند آنژیوژنز، نیتریک‌اکساید (NO) و فاکتور اندوتلیال رشد عروقی (VEGF) هستند. اندوستاتین نیز از عوامل بازدارنده آنژیوژنز است. هدف این پژوهش، بررسی سازگاری در پاسخ عوامل تحریکی و مهاری رگ­زایی پس از 4 هفته تمرین مقاومتی فزاینده در مردان غیرفعال بود.

مواد و روش­ها: در این پژوهش نیمه‌تجربی، 20 دانشجوی مرد 20 تا 25ساله سالم و کم‌تحرک ساکن در کوی دانشگاه تهران در نیم‌سال اول سال 95-1394 به‌عنوان نمونه دردسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی به دو گروه 10نفره تجربی و شاهد تقسیم شدند. تمرین مقاومتی به‌صورت سه جلسه در هفته و به‌مدت 4 هفته انجام گرفت. نمونه­گیری خون قبل و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین از آزمودنی­ها به‌عمل آمد و مقادیر VEGF، NO و اندوستاتین سنجیده شد. داده‌ها به‌کمک نرم‌افزار SPSS 18 و توسط آزمون‌های T مستقل و وابسته و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند.

یافته­ها: مقادیر VEGF و NO در گروه تجربی در مرحله پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون افزایش معنی­داری داشت (001/0=p)، در حالی که در گروه شاهد تغییرات معنی­داری مشاهده نشد (05/0p>). مقادیر اندوستاتین در دو گروه تجربی و شاهد در مرحله پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون افزایش معنی­داری نداشت (05/0p>). همچنین فقط بین متغیرهای VEGF و NO همبستگی معنی‌دار مشاهده شد (82/0=r؛ 016/0=p).

نتیجه­گیری: 4 هفته تمرین مقاومتی فزاینده در مردان غیرفعال بر عوامل تحریکی آنژیوژنز (VEGF و NO) تاثیر معنی­داری دارد، ولی بر عامل مهاری آنژیوژنز (اندوستاتین) تاثیر معنی‌داری ندارد.