اهداف: کارگران حرفه نانوایی به دلیلی ماهیت شغل خود در معرض اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از عوامل ارگونومی قرار دارند. هدف از انجام این پژوهش مطالعه ریسک‌فاکتورهای اختلالات اسکلتی- عضلانی در حرفه نانوایی بود. 

مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی در کلیه نانوایی‌های شهر گناباد در سال 1394 انجام شد و 28 نانوایی به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. از 3 روش جمع‌آوری اطلاعات مشاهده‌ای (برای آنالیز شغل‌ها و وظایف دارای حرکات تکراری)، مصاحبه‌ای (برای پرسش درباره نوع انجام و پیچیدگی کار) و ارزیابی ارگونومیک اندام فوقانی (شامل تکنیک‌های OCRA و JSI به منظور تعیین سطوح ریسک واقعی وظایف تکراری و ارزیابی آنها) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تحلیلی غیرپارامتری همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: شاخص OCRA برای کارکنان شاغل به عنوان چانه‌گیر و شاطر در نانوایی‌های لواش، سنگک و تافتون بیشتر از 4 (ناحیه قرمز) بود. به غیر از وظیفه چانه‌گیر در نانوایی سنگک، نمره شاخص استرین دست راست برای تمام وظایف موجود در نانوایی‌های لواش، تافتون و سنگک بیشتر از 7 (ناحیه قرمز) بود. بین نتایج شاخص OCRA و روش JSI در تعیین وضعیت ارگونومیک شاغلان حرفه نانوایی در هر 3 نوع لواش (001/0p<؛ 545/0=r)، سنگک (001/0p<؛ 51/0=r) و تافتون (001/0p<؛ 461/0=r) ارتباط آماری معنی‌داری وجود داشت.

نتیجه‌گیری: براساس نتایج شاخص‌های OCRA و JSI، کارگران نانوایی‌ها از نظر ریسک ابتلا به صدمات اسکلتی- عضلانی در رده‌های بالایی قرار دارند.